De eerste vlinders ontwaken uit hun winterslaap en onze bijen komen thuis met het eerste stuifmeel! Mijn hart klopt sneller bij het zien van zoveel bijen die handtassen vol stuifmeel naar binnen slepen. Als het eerste stuifmeel binnenkomt betekend dat de koningin aan de leg is: stuifmeel wordt omgezet in voedsel voor de larfjes.
Alles wijst op het einde van de winter:
- het eerste stuifmeel komt met bakken binnen;
- de eerste dagvlinders (dagpauwoog en kleine vos) vliegen rond;
- de eerste hommelkoninginnen (aardhommel, steenhommel, boomhommel, weidehommel en akkerhommel) tanken nectar op de eerste paardebloemen in onze tuin;
- de eerste mannelijke metselbijen patrouilleren bij het insectenhotel;
- eerste tjiftjaf laat zich horen;
- het eerste kievitsei is gelegd.
Zo vroeg in het jaar ondernemen de bijen nu nog geen verre drachtvluchten, daarom zullen er in de buurt wilgen staan, waarvan zilvergrijze katjes al het eerste stuifmeel geven. Ook komt er al oranje stuifmeel binnen van de sneeuwklokjes en krokussen. Wil je inzicht hebben wat er bij jou in de buurt bloeit? Maak dan een drachtkalender! Super leuk om te doen en geeft inzicht in de voedselvoorziening gedurende het jaar.
Late winterbloeiers die nu bloeien:
- wilgen;
- nieskruid (Helleborus);
- krokus;
- groot hoefblad
- sneeuwklokje;
- rode kornoelje;
- sleedoorn;
- op beschutte plaatsen ook al de eerste paardebloem.
Juist in het vroege voorjaar - eigenlijk is het nog winter - zijn honingbijen de belangrijkste bestuivers. Hoewel op mooie dagen ook eerste solitaire bijen en hommelkoninginnen zich laten zien, is het bestuivingspotentieel van een bijenvolk nu al groot. Een bijenvolk overwintert als… volk Daardoor is staat er al vroeg in het voorjaar een leger haalbijen paraat die om voor bestuiving van vroege bloeiers kunnen zorgen.
Op zoek naar het eerste stuifmeel vliegen honingbijen op rustige en zonnige dagen al uit bij 7,5 graden Celsius. Wie zegt toch steeds dat honingbijen pas bij 10 graden uitvliegen?
Zo vullen wilde bijen en honingbijen - die ook van nature in Nederland voorkomen - elkaar aan.
Wat bijen nu nodig hebben:
- stuifmeel, stuifmeel en … stuifmeel. Het bijenvolk groeit en daavoor is veel stuifmeel nodig als voedsel voor de larven;
- water dichtbij het bijenvolk;
- voldoende voedsel tot het echt voorjaar wordt. Check de voedselvoorraad en voer bij als het nodig is;
- rust!
Voorjaarsinspectie of nog niet?
Nu de eerste voorjaarsbloeiers in bloei staan en op mooie dagen de bijen eropuit gaan en - als het goed is - het eerste stuifmeel binnenkomt ben je natuurlijk nieuwsgierig en wil je weten of je bijenvolken goed de winter zijn doorgekomen. In 1951 schreef Storch in zijn boek Bij het vlieggat:
Wie zo het wel en wee van zijn volk steeds volgt en tijdig het gedrag van zijn bijen in en om het vlieggat weet uit te leggen, hoeft maar zelden de kast open te maken en rond te rommelen in het heiligste en veiligste, het broednest. Want daarmee wordt meestal meer kwaad dan goed gedaan... Een gezond volk vraagt om met rust gelaten te worden om goed te functioneren. Een ingreep is alléén gerechtvaardigd als men uit de tekenen aan de buitenkant herkend heeft wat er binnen mis is.
Anno nu zijn de woorden van Storch nog altijd onverminderd van toepassing. Al een bijenvolk aan het broeden is en je maakt nu de kast open, koelt het volk veel te sterk af. In het vroege voorjaar heb je nog niets te zoeken in een bijenvolk. Daarom: open een bijenvolk niet, maar observeer de vliegplank en lade om te weten hoe het er voor staat.
TIP: Ontdek hier hoe je de voorjaarscontrole doet zonder het bijenvolk te storen://bijenclub.com/bijenhouden/voorjaarscontrole/
Wil jij ook het bijenvolk van dichtbij meemaken, haar observeren en begrijpen van wat je ziet zonder het bijenvolk te storen? Alle facetten van het bijenvolk onderzoeken? De ontwikkeling door het jaar volgen en daardoor zelf het ritme van de seizoenen intenser beleven?
In de online community van de Bijenclub help ik je op weg.
Weten wat de Bijenclub voor jou kan betekenen? Ontdek het op: https://bijenclub.com/bijencoach/