Een drachtkalender maken is de eerste stap die je neemt als je bijen wil gaan houden. Bijen zijn voor hun voedselvoorziening afhankelijk van wat de omgeving te bieden heeft. Een drachtkalender maak je om in beeld te brengen of er voldoende voedsel is binnen het vliegbereik van je bijenvolken. In het Werkboek Bijenhouden van Speelziek staat een voorbeeld van een drachtkalender. Misschien heb je dit boek nog op de plank staan? Maar beter is het om zelf een drachtkalender te maken en de bijenweide in kaart te brengen. Plantensoorten, bloeitijden en de waarde voor honingbijen kunnen namelijk per streek enorm verschillen. Het is ook super leuk om te doen en je leert gelijk je omgeving kennen ;-). Ik leg je uit hoe je in 3 stappen zelf een drachtkalender maakt.
Stap 1. Maak een kaart van de omgeving van je bijenstand
Maak, bijvoorbeeld met Google Maps, een kaart van de omgeving waarin je bijenkasten staan. Een handige onlinetool die je daarbij kan gebruiken is de website mapdevelopers.com.
Met deze handige tool maak je in een paar stappen je eigen kaart:
- vul eerst het adres in van je bijenstand;
- bij radius vul je “3” in (het maximale vliegbereik van een haalbij die nog rendabel is);
- zet de waarde op “KM” (kilometer). Standaard staat deze op Miles;
- als je wil kan je het uiterlijk van de cirkel aanpassen;
- bewaar de link naar je eigen kaart en/of print je kaart uit.
Je hebt nu een kaart met het vliegbereik van je bijenvolken.
Stap 2. Verken de omgeving van je bijenstand en noteer belangrijke drachtplanten
Tijdens het vliegseizoen maak je in het vliegbereik van je bijenvolken regelmatig een fietstocht. Let daarbij op bloeiende planten. Wil je een betrouwbare drachtkalender maken, dan is eens in de twee weken een goed uitgangspunt. Zo krijg je een goed beeld van de bijenweide. Noteer alle bloeiende planten, bomen en struiken waarvan je weet dat het goede bijenplanten zijn. Het is helemaal mooi als je er ook bijen op ziet vliegen. Schrijf op wanneer ze beginnen met bloeien en wanneer ze uitgebloeid zijn. Natuurlijk schrijf je niet elk bloeiende plantje op, maar bijvoorbeeld wel een weiland vol bloeiende paardenbloemen of een grote lindeboom. Je kan ook vanuit je luie stoel het aanbod in kaart brengen door te zoeken op waarneming.nl. Ook handig als je in de winter je drachtkalender wilt maken en het lastig is buiten drachtplanten te herkennen. Ook voor het vinden van voedselplanten op plaatsen waar je niet kan of mag komen is waarneming.nl een handig hulpmiddel.
Wil je nog een stap verder gaan? Verzamel elk seizoen stuifmeelklompjes van je honingbijen en bekijk ze onder de microscoop. Door stuifmeelklomjes te onderzoeken kwam ik er achter dat binnen het vliegbereik van onze bijen springbalsemien groeit. Een plantensoort die ik niet eerder was tegengekomen. Zo kan stuifmeelonderzoek bijdragen aan het verbeteren van je drachtkalender. Bekijk het filmpje hieronder >>
Stap 3. De drachtkalender maken
Maak een tabel waarin je de bloeiperiode vermeld van alle drachtplanten die de moeite waard zijn. Als je alle drachtplanten binnen het vliegbereik van je bijenvolken in beeld hebt, ontdek je ook de periodes waarin voedsel schaars is. Een korte drachtpauze kan een bijenvolk zelf overbruggen door te teren op haar voorraden (slinger daarom nooit voor een drachtarme periode!). Tijdens lange drachtloze periodes verplaats je bijenvolken naar een gebied waar wel voedsel te vinden is. Of nog beter, je spant je in om drachtpauzes op te vullen door bloemen voor bijen te zaaien en te planten die in deze periode bloeien.
Als je een aantal seizoenen aan je drachtkalender hebt gewerkt wordt die steeds betrouwbaarder. Je zal ook verschillen zien tussen de verschillende jaren. Daarop kan je anticiperen met werkzaamheden aan je bijenvolken. Bijvoorbeeld wanneer je de eerste uitbreiding geeft of wanneer je de eerste zwermen kan verwachten. Na een aantal bijenseizoenen gebruik je daarvoor niet meer een gewone kalender, maar je zelf gemaakte drachtkalender!
Als in de lente de paardenbloemen gaan bloeien is dat voor mij een teken om de eerste uitbreiding aan mijn bijenvolken te geven.
Wil je ook zelf een drachtkalender maken? Bestel dan eerst eenvoudig en veilig het boek Bienenweide van Günther Pritsch bij Bol.com. In het boek van Pritsch vindt je meer dan 200 drachtplanten, waarde als stuifmeel- of nectarbron, bloeitijden en duidelijke foto’s om ze in het veld te herkennen.
Succes!