Koningin invoeren handleiding in 4 stappen

Koningin invoeren handleiding in 4 stappen

Je wil een koningin invoeren, hoe doe je dat? Er zijn 1000 en 1 manieren, maar welke methode is de beste? Zie je door de bomen het bos niet meer? Voorkom mislukking en teleurstelling en volg mijn 4 stappen handleiding voor het succesvol invoeren van een koningin.

“Mijn geheim: een koningin invoeren via een kernvolkje is de meest zekere methode die er is en geeft je de meeste kans op succes!”

Een koningin veilig invoeren: waar moet ik op letten?

Veilig een koningin invoeren is afhankelijk van veel variabelen zoals de gesteldheid van het bijenvolk, de kwaliteit van de koningin, de weersomstandigheden en de aanwezigheid van honingdracht. Met de variabelen die je zelf in de hand hebt is een slagingspercentage van 95%–100% haalbaar.

4 voorwaarden om een koningin succesvol te introduceren:

  1. Moerloos bijenvolk
  2. Goede honingdracht
  3. Bijenvolk met jonge bijen
  4. Een koningin die aan de leg is

1. Moerloos

Controleer eerst of het bijenvolk moerloos is en er géén koninginnencellen zijn. De aanwezigheid van een koningin of een koninginnencel is de meest voorkomende reden voor mislukking.

“Tip: Je kan niet zomaar aannemen dat je bijenvolk moerloos is omdat je geen broed ziet. Er kan namelijk een jonge koningin rondlopen die nog niet aan de leg is. Bij twijfel doe je de moerproef om de moerloosheid te bevestigen: hang een raat met pas uitgekomen larfjes uit een andere bijenkast in het bijenvolk- dit is een goede reden om tenminste twee bijenvolken te hebben. Controleer de raat na 3 dagen. Als het volk moerloos is, zijn er redcellen gebouwd. Als het bijenvolk wél een koningin heeft, vind je géén redcellen.”

2. Honingdracht

Als er géén goede honingdracht is dan is het belangrijk om vóór en tijdens de introductie van een koningin het bijenvolk te voeren met suikerwater.

3. Jonge bijen

Verhoog het slagingspercentage door een koningin in te voeren in een bijenvolk met jonge bijen. Deze jonge bijen (voedsterbijen) zullen de nieuwe koningin aannemen en verzorgen. Oudere bijen vallen een nieuwe koningin aan.

4. Koningin die aan de leg is

Het slagingspercentage wordt enorm verhoogd als de nieuwe koningin al aan de leg is. Koninginnen die met de post verzonden worden, zijn natuurlijk van de leg ;-).

Koningin invoeren via een kernvolkje in 4 stappen

Om aan al deze voorwaarden te voldoen introduceer je een nieuwe koningin eerst in een kernvolkje (broedaflegger). Later verenig je het kernvolkje met het hoofdvolk.

Stap 1: maak een kernvolkje

Maak twee uur voordat je de koningin gaat invoeren een kernvolkje (broedaflegger) uit het bijenvolk waarvan je de koningin gaat vervangen. Maak het kernvolkje met 2 ramen met gesloten broed en opzittende bijen, 1 raam met honing en 1 raam met kunstraat. Schud daarbij nog 4 ramen met bijen. Zet het kernvolkje naast het hoofdvolk. De oudere vliegbijen vliegen terug naar het hoofdvolk. Alleen de jonge bijen blijven achter in het kernvolkje. De koningin introduceer je 2 uur later.

Stap 2: Koninginnenkooitje invoeren

Breek en verwijder het lipje aan het einde van het koninginnenkooitje zodat de bijen bij het suikerdeeg kunnen. Hang het kooitje met een lucifer door het oogje tussen de twee ramen met broed in het midden van het kernvolkje. Hou rondom het koninginnenkooitje bijenruimte vrij zodat de bijen contact kunnen maken met de koningin door het gaas. De opening aan de onderkant moet vrij zijn zodat de koningin er uit kan lopen. De bijen in het kernvolkje zullen zich vertrouwd maken met de koningin en haar verzorgers door het gaas van het kooitje.

invoerkooitje-nicot

koninginnenkooitje (invoerkooitje van Nicot).

koninginnenkooitje-invoeren

Koninginnenkooitje invoeren.

 

Stap 3: Controleer acceptatie koningin en start met voeren

De bijen zullen zich een weg eten door het suikerdeeg en de koningin bevrijden. Een paar dagen later zal ze weer eitjes leggen. Laat het kernvolkje minimaal een week met rust voor je gaat controleren of de koningin geaccepteerd is en aan de leg is, het kooitje kan je dan gelijk verwijderen. Vanaf nu voer je het kernvolkje met suikerwater.

Stap 4: Verenig het kernvolkje met het hoofdvolk

Als na drie weken de eerste nakomelingen van de nieuwe koningin uitlopen verenig je het kernvolkje met het hoofdvolk. Twee uur nadat je de koningin uit het hoofdvolk hebt gehaald, maak je midden in het broednest plaats om het kernvolkje er in zijn geheel in te hangen.

“Tip: Het beste is de koningin zo snel mogelijk na binnenkomst in te voeren. Kan dat niet, leg dan een stukje tissue gedrenkt in water tegen het gaas van het koninginnenkooitje. Houdt het kooitje in het donker, in een warme kamer (20-25º C) en zorg dat de tissue vochtig blijft. Zo kan de koningin met haar verzorgsters een paar dagen in het koninginnenkooitje overleven.”

Veel succes met het invoeren van de koningin. Heb je vragen? Plaats dan hieronder een reactie!

Ook Interessant:

 

 

Over de schrijver
Hoi, Ik ben Jeroen Vorstman. Ik werkte onder andere als bijenonderzoeker voor Wageningen University & Research, Agriterra en 8 jaar voor de Nederlandse Bijenhouders Vereniging. 25 jaar geleden begon ik met bijenhouden, maar al gauw groeide mijn hobby uit tot een professionele imkerij met meer dan 100 bijenvolken. In 2015 schreef ik het boek Bijenhouden voor iedereen. In 2022 verscheen alweer de vijfde druk en daar ben ik super trots op. In 2016 startte ik de online Bijenclub en in 2017 de eerste online imkercursus. Als Bijencoach help ik je graag op weg met het starten als imker. Naast imker ben in ecoloog met een bijzondere interesse in sociale insecten. Verder ben ik trotse vader van drie zoons: Guus, Maarten en Joost. En man van mijn prachtige vrouw Dorien.
Erik van Ooijen
Door

Erik van Ooijen

op 02 Aug 2016

Dag Jeroen. Heldere uitleg. Paar kleine vragen over je methode: 1. Moet je het kernvolk in een 4 ramer aanmaken, of kan dat ook in een zesramer met vulblokken of zo aan het einde? 2. Bij stap 1 moet je het hoofdvolk weer aanvullen met 4 ramen kunstraat. Moet je die aan de zijkant van de kast plaatsen en het broednest zoveel mogelijk bij elkaar houden? 3. In stap 4 moet je weer ruimte maken. Moet je dan het kunstraat van stap 1 weer verwijderen en de 4 ramen van het kernvolk midden in het broednest plaatsen? Waarschijnlijk is het kunstraat hooguit uitgebouwd en kun je dat voor later bewaren? Bedankt, Erik

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 02 Aug 2016

Hallo Erik, Bedankt voor je reactie. 1. het kernvolkje maak je in een zesramer of tienramer. Hang alle ramen aan een kant en sluit af met een vulblok. 2. Klopt! De broedramen in het hoofdvolk schuif je bij elkaar. De ramen met kunstraat (of lege uitgebouwde ramen) hang je tegen het broednest aan. 3. Ja. Bij het verenigen haal je 4 ramen zonder broed uit het hoofdvolk, om ruimte te maken voor het kernvolkje. Dat kunnen de ramen met kunstraat zijn, maar ook lege kantramen. Succes!

van duyse eddy
Door

van duyse eddy

op 14 Apr 2017

heb voor de eerste keer bevruchte koninginnen besteld in oostenrijk met enkele bijen komen eerste week van juni hopelijk heb ik meer geluk dan met broedafleggers

ing. Jeroen Vorstman
Door

ing. Jeroen Vorstman

op 14 Apr 2017

Hoi Eddy, bedankt voor je reactie. Ik vind het leuk als je je ervaring met het invoeren van de koninginnen hier deelt. groetjes, Jeroen

van duyse eddy
Door

van duyse eddy

op 27 Apr 2017

dag jeroen, hartelijk dank voor je heldere uitleg ga het zeker zo proberen hopelijk met veel geluk bedankt eddy

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 24 Apr 2018

Beste Eddy, bedankt voor je reactie.

Hilde van Craen
Door

Hilde van Craen

op 24 Apr 2018

Dag Jeroen Momenteel ben ik in het bezit van een zeer agressief volk en zou graag de koningin vervangen. Hoe pak ik dit het beste aan? Groetjes Hilde

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 24 Apr 2018

Beste Hilde, bedankt voor je reactie. Invoeren van een koningin in een agressief volk met mijn stappenplan is de meest veilige methode. Na het verenigen duurt het nog negen weken voordat alle agressieve bijen vervangen zijn door de bijen van de nieuwe koningin. Succes!

Richard
Door

Richard

op 13 Jun 2018

Hallo Jeroen, Dank voor je duidelijke uitleg. Ik heb maandag een volkje met brias klaar gezet. Kan ik die nog gebruiken om de moer in te voeren? Mogelijk dat er nu doppen aangemaakt zijn.

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 13 Jun 2018

Beste Richard, een broedaflegger kan je goed gebruiken om een jonge koningin veilig in te voeren. Breek ALLE redcellen weg voordat je een waardevolle koningin invoert. Om geen redcel over het hoofd te zien stoot je ALLE ramen af en onderzoek ze een voor een op redcellen. Succes!

Monika
Door

Monika

op 13 Jun 2018

Hoi Jeroen, ik heb in een volk niet genoeg Broed voor de aflegger. Kan ik ramen uit twee volken halen? De andere vraag is, of ik vandaag nog een broedaflegger kan maken, als ik op Zaterdag de doppen ga breken, of is het te weinig tijd? groetjes Monika

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 13 Jun 2018

Beste Monika, je kan uit verschillende kasten ramen met voornamelijk gesloten broed halen. En daarbij ramen met bijen afkloppen. Als je vandaag de broedaflegger maakt, kan je zaterdag de koningin invoeren. Als er redcellen zijn gemaakt, breek die dan eerst weg. Succes!

Henk
Door

Henk

op 03 Jul 2018

Is het mogelijk een Buckfast koningin of carnica koningin in te voeren in een niet raszuiver bijenvolk?

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 04 Jul 2018

Beste Henk, bedankt voor je reactie. Naar mijn ervaring is dat geen enkel probleem als je het volgens mijn methode met een kernvolkje doet. Belanrijk is dat er voornamelijk jonge bijen in het kernvolkje zitten. Succes!

Tom Artoos
Door

Tom Artoos

op 30 Jul 2018

Hallo Jeroen, Ik heb als beginnend imker jou boek gelezen en ik heb nu een vraag rond het invoeren van een koningin. - In één van mijn volken heb ik eind Juni een leggende koningin willen introduceren via een invoerkooitje en dat is mislukt. Ook een 2de poging in een nu hopeloos moerloos volk is mislukt (na 10 dagen geen eitjes, open of gesloten broed). - Op mijn stand heb 3 andere volken ter beschikking dus ik kan open en/of uitlopend broed inhangen indien dit zou nodig zijn maar ik denk dat het te laat op het seizoen is om nog een redcel moer te laten kweken. - Er is op mijn stand een vrij sterk volk met een jonge koningin waarmee ik zou kunnen verenigen. De fout is ontstaan wanneer ik de eerste keer de oude nog leggende koningin verwijderd heb (zonder tussenaflegger) en een nieuwe heb ingehangen via een invoerkooitje. Graag had ik wat advies of ik dit volk nog kan redden of dat het beter is om meteen te verenigen met een moergoed volk alvorens de werksters beginnen te leggen? Vriendelijke groeten, Tom.

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 11 Aug 2018

Beste Tom, 1. Misschien was er al een jonge redcelmoer uitgelopen. 2. Hoe verder het seizoen vordert, hoe kleiner de kans op een geslaagde paring. Maar je kan het natuurlijk proberen. Voorwaarden zijn voldoende darren en een paar dagen mooi weer zodat de koningin op bruidsvlucht kan gaan. 3. Als een volk hopeloos moerloos is en alleen oudere werksters heeft kan je het beste verenigen voordat de werksters eieren gaan leggen. Succes!

Frank
Door

Frank

op 04 Jun 2019

Beste Jeroen, Is het ook mogelijk een geheel nieuw volk te maken met jou stappenplan ( YouTube ), dus zonder te verenigen ?

Jan
Door

Jan

op 14 Jun 2019

Beste Jeroen, Ik heb dezelfde vraag als Frank. (een nieuwe volkje starten met de nieuwe koningin. Aanvullende vraag is nog of je het in jouw methode hebt over een bevruchtte of een onbevruchtte koningin (en of dat uitmaakt voor jouw methode...) Mij werd verteld dat ik mijn onbevruchtte Buckfast F1 onbevruchtte moer via de Kielerkast methode moest invoeren: " (2 soeplepels jonge bijen (van honingkamers) in Kielerkastje, 2 tot 3 uur laten staan tot ze hopeloos moerloos zijn en dan de koningin invoeren, 3 dagen in gesloten kastje op een koel plekje laten harmoniseren en daarna kastje open zodat de koningin op bruidsvlucht kan )" Op de buckfast-site ( www.buckfastbevruchtingsstation.nl/koninginnenteelt/invoeren-koningin/) adviseren ze bijna hetzelfde als bij jouw methode, echter gebruiken zij ramen met OPEN broed.. en adviseren de konngin er direct bij te doen en niet 2 uur te wachten... Citaat buckfast site: "Deze methode bevalt mij het beste en ik adviseer dat ook aan de imkers die een koningin bestellen. Men wacht tot men de koningin heeft ontvangen en gaat dan als volgt te werk. Op twee of drie meter van een goed bijenvolk plaatst men een lege kast. Men plaatst uit het goede volk 3 ramen met open broed. Hierop zitten veel jonge en verzorgende bijen. Daarnaast plaatst men nog een voerraam en een kunstraat. Men klopt nog 1 of twee ramen bijen af in de lege kast. Belangrijk is dat men direct na deze werkzaamheden het invoerkooitje met daarin de koningin tussen de raten hangt . In de tijd dat de bijen de koningin bevrijden zijn de oude bijen afgevlogen en houdt men alleen jonge bijen over die niet agressief zijn tegenover de nieuwe koningin. Het beste is dit te doen op het moment dat er door de bijen wordt gevlogen. Men is vaak verbaasd dat er open broed wordt gegeven. Ten eerste heeft men dan veel verzorgende bijen ten tweede als men het invoer kooitje direct in de broedaflegger plaatst dan hebben de bijen nog geen behoefte om doppen te zetten. Nogmaals dit blijft voor mij de betrouwbaarste methode van invoeren van een nieuwe koningin. Zou je hier je reactie / visie op willen geven ?? Hartelijk dank, Jan

Gerard Harteveld
Door

Gerard Harteveld

op 03 Feb 2021

Hoi, ik zou toch de veger kunnen maken met de aanwezige koningin en als die zover onder controle zijn de nieuwe koningin, zoals beschreven, in het "oude" volkje zonder koningin inplaatsen?

Pieter-Willem
Door

Pieter-Willem

op 21 May 2023

Goeden morgen, Als we een kernvolk van zwarte bijen (zeer agressief) maken, daar een p-moer carnica invoegen. Kan dit kernvolk dan in juni in een keer teruggehangen worden in de kast waar de zwerm in zit zonder kranten methode ? Groeten Pieter-Willem

Dorien Vorstman
Door

Dorien Vorstman

op 22 May 2023

Beste Pieter-Willem, Als aan alle voorwaarden wordt voldaan die ik in het artikel beschrijf is de kans op slagen het grootst. Je kan voor extra zekerheid ook nog een krant gebruiken bij het verenigen. Succes!

Rene
Door

Rene

op 30 Jun 2023

Beste Jeroen Ik heb een volk wat al 2 weken Moerloos is en nog geen leggende werkster , heb nog een klein volkje wat ik wil verenigen . Kan ik dat zo in het volk hangen ? Of moet dit met de kranten methode doen

Reactie plaatsen