Koninginnen telen met het Nicotraam (of Cupularve zoals Nicot het zelf noemt), is een beproefde manier om zonderoverlarvenjonge larven te oogsten. Met het Nicot koninginnenteelt systeem legt de koningin haar eitjes direct in kunststof celdopjes. Het Nicotraam maakt het mogelijk koninginnen te telen uit larven van 12 tot 24 uur oud en dat is een bonus als je moeite hebt met zelf overlarven. In deze handleiding leg ik je uit hoe je koninginnen kunt telen met het Nicotraam.
Waaruit bestaat het Nicotraam?
Het Nicotraam bestaat uit een kunststof raatje met cellen zonder bodem; hierop passen kunststof celdopjes die de celbodem vormen. Nadat de koningin het raatje heeft belegd, kan je de dopjes met jonge larven van het raam trekken, in celdophoudertjes steken en met grondplaatjes aan een teeltlat bevestigen.
Wat heb je nodig?
Nicotraam
Celdopjes (of omlarfdopjes) van Nicot 110 stuks
Celdophouders van Nicot 20 stuks
Grondplaatjes van Nicot 20 stuks
Teeltraam
Voerbak
Voorbereiding:
Kies een sterk bijenvolk op twee broedkamers met tenminste 8 ramen broed in alle stadia en veel honing en stuifmeel. Belangrijk: Contoleer het bijenvolk gedurende de hele teelt periode op zwermcellen.
Voer het bijenvolk 3 dagen vóór dat je met de koninginnenteelt begint. Blijf gedurende de hele periode dat de teelt duurt voer geven.
Neem een uitgebouwd broedraam en snijd midden boven een rechthoekig stuk raat uit ter grootte van het Nicotraam. Plaats het Nicotraam en bevestig het met 2 schroefjes aan de toplat.
Open de achterkant, met de gladde deksel, en steek er de celdopjes in. Plaats de deksel weer terug. Druk het koninginnenrooster aan de voorkant goed vast.
Maak een teeltraam klaar voor de omlarfdopjes. Een gewoon broedkamerraam met twee dwarslatten voldoet. Maak de grondplaatjes vast op de dwarslatten. Er passen 2 rijen met 10 grondplaatjes in een standaardraam.
Als je het Nicotraam voor de eerste keer gebruikt hang je het Nicotraam een paar dagen vóór dat je met de teelt begint in de kast zodat de bijen het kunnen schoonmaken. Smeer een beetje honing in de cellen om dit te stimuleren.
Nicotraam in 10 stappen
Stap 1: Ruimte maken in de broedkamer
Neem uit de bovenste broedkamer een raam. Bij voorkeur een kantraam met weinig of geen broed. Schuif de ramen opzij zodat in het midden ruimte ontstaat voor het Nicotraam.
Stap 2: Koningin opsluiten
Koningin van het teeltvolk in het Nicotraam opsluiten. Zoek de koningin op en laat haar in het Nicotraam lopen via de opening midden boven in het koninginnenrooster en plaats het kapje terug. Laat het raam voorzichtig in het midden van de broedkamer zakken
Stap 3: Controle op eitjes
Ongeveer 24 uur later haal je het Nicotraam eruit om te zien of er eitjes in de omlarfdopjes zijn gelegd. Als de koningin geen of onvoldoende eitjes heeft gelegd hang je het raam voor een paar uur terug in de kast.
Stap 4: Koningin vrijlaten
Als er voldoende eitjes zijn gelegd haal je het koninginnenrooster van het Nicotraam. Vang de koningin en laat haar los in de onderste broedkamer. Leg een moerrooster tussen de 2 broedkamers. De koningin kan weer haar normale gang gaan en de voedsterbijen hebben ongehinderd toegang tot het Nicotraam om de eitjes te verzorgen. Na 3 dagen komen de eitjes uit. De ideale leeftijd van een larve om uit te groeien tot volwaardige koningin is 12 tot 24 uur nadat ze uit het eitje is gekomen.
Stap 5: Celdopjes op teeltlat steken
Zet het teeltraam klaar en haal het Nicotraam uit het bijenvolk. Verwijder de achterplaat van het Nicotraam. Check de celdopjes op goede larfjes. Ze moeten drijven op een bed van voedersap. Steek een celdopje met een goed larfje op een celdophouder, en die weer op een grondplaatje op de teeltlat. Ga door tot het hele teeltraam gevuld is.
Stap 6: Teeltlat inhangen
Hang het teeltraam in het midden van de bovenste broedkamer (Op de plaats van het Nicotraam). Sluit de kast en plaats de voerbak terug. De volgende dag contoleer je of de bijen de cellen hebben geaccepteerd en de larven worden gevoed. 100% aanname is beginnersgeluk, maar een gemiddelde van 70% is te verwachten. Zijn er geen cellen aangenomen? Ga terug naar start en begin opnieuw!
Stap 7: Bevruchtingsvolkjes maken
Maak voor elke aangenomen koninginnencel een bevruchtingsvolkje klaar. Een bevruchtingsvolkje maak je met 1-2 ramen met gesloten en uitlopend broed met bijen en 1 raam goed gevuld met honing. De rest van de kast vul je op het ramen met kunstraat. Zet de bevruchtingsvolkjes buiten het vliegbereik van de volken waaruit ze gemaakt zijn.
Stap 8: Rijpe cellen verdelen over bevruchtingsvolkjes
10 dagen nadat je het teeltraam in het volk hebt gehangen (dat is 2 dagen voordat de jonge koninginnen uitlopen) haal je de gesloten koninginnencellen met celdophouder en al van het teeltraam en verdeel je de rijpe cellen over de bevruchtingsvolkjes. Behandel de koninginnencellen heel voorzichtig! Laat de bevruchtingsvolkjes nu 2 weken met rust. Tijdens deze twee weken komt het moeilijkste gedeelte, waarover je geen controle hebt, de bevruchting van de jonge koninginnen.
Stap 9: Controle of koninginnen aan de leg zijn
Als het warm en rustig weer is geweest zouden de koninginnen na twee weken aan de leg moeten zijn.
Stap 10: Bevruchtingsvolkjes voeren
Voer de bevruchtingsvolkjes met suikerwater tot alle kunstraat is uitgebouwd. Aan het einde van de zomer zijn de bevruchtingsvolkjes gegroeid en bezetten ze minstens 1 broedkamer.
Beste Bas weet jij ook hoeveel je bij moet voeren tot bij stap 10 de kunstraat is uitgebouwd? hoeveel per keer en hoeveel tijd er tussen?
Reageren
Door
Bas
op
24 Aug 2021
Beste Jeroen,
weet jij op welk dag of hoeveel dagen je van te voeren het bevruchtingsvolkje moet maken. is dat 1 dag voor je de koninginnen cel in hangt of maar 2 uur van te voren?
Kan dit bevruchtingsvolkje ook gemaakt worden van andere volken of is dan de acceptatie niet zo goed?
PS een mooi en duidelijk geschreven stuk hierboven, bedankt!
gr, Bas
Reageren
Door
Vital
op
26 Apr 2019
Het inhangen van het nicotraam is nodig maar doe dit niet te lang. Ze kunnen het ook vol honing duwen als ze de kans krijgen.
Reageren
Door
Paul De Clercq
op
03 Jun 2018
Beste Jeroen,
Ik heb al met 3 verschllende koninginen geprobeerd maar geen enkele wil eitjes leggen in de casette niettegenstaande ik uw instructie gevolg heb ,wat zou het probleem kunnen zijn die casette hangt erin sedert de maand maart in heb er al met een rolletje was overgesmeerd ook al honing overgesmeerd maar geen reultaat,hoelang mag er ik die koningin in de casette laten
Reageren
Door
Jeroen Vorstman
op
06 Jun 2018
Beste Paul,
bedankt voor je reactie. Als de koningin na 24 uur de cellen nog niet heeft belegd, zal ze dit de volgende uren of dagen ook niet doen. Bevrijd de koningin daarom na 24 uur uit de cassette voordat je haar verliest. Je kan het Nicotraam in het volk laten en wachten totdat het volk sterk genoeg is en dan nog eens te proberen de koningin tot leggen te bewegen.
Hier vind je nog meer tips: https://bijenclub.com/koninginnenteelt/nicot-systeem/
Succes!
Reageren
Door
Erik
op
29 May 2018
Vraag: ik heb niet direct een goede tweede lokatie voorhanden om de bevruchtingsvolkjes buiten vliegbereik te zetten. Een deel van de bijen zal dus terugvliegen. Kan ik dat als volgt oplossen?
- 2 ramen vol broed met opzittende bijen toevoegen
- 1 raam afstoten voor extra bijen
- bijvoeren tot het bevruchtingsvolkje voldoende haalbijen heeft
Bedankt.
Reageren
Door
Jeroen Vorstman
op
30 May 2018
Beste Erik, bedankt voor je reactie.
Een bevruchtingsvolkje maak je met twee ramen gesloten broed met opzittende bijen en een raam verzegelde honing. De rijpe dop hang je tussen de twee ramen broed.
Als je een bevruchtingsvolkje niet buiten het vliegbereik kan plaatsen, klop je twee ramen met bijen af ter compensatie van de bijen die terugvliegen. Bij voorkeur jonge bijen uit de honingkamers of van ramen met open broed. Pas wel op dat de koningin niet per ongeluk mee komt.
Je kan een bevruchtingsvolkje, met rijpe dop, ook drie dagen op een koele, donkere plek zetten (bijvoorbeeld je kelder). Op de avond van de derde dag zet je het volkje buiten en open je de vliegopening. Dit kan je alleen doen als de kast voldoende ventilatie heeft.
Succes!
Reageren
Door
Paul De Clercq
op
16 Mar 2018
Geachte,
Ik heb een vraagje.
Mogen er eitjes aanwezig zijn in de bovenste broedkamer waar het nicotraam zich bevindt?
Vriendelijke groeten
Paul de Clercq
Reageren
Door
Jeroen Vorstman
op
16 Mar 2018
Beste Paul, bedankt voor je vraag.
Ja, er mogen eitjes in de broedkamer aanwezig zijn. Het nicotraam hang je midden in het broednest met broed in alle stadia (brias): eitjes, larven en gesloten broed.
groetjes,
Jeroen
Reageren
Door
paul de cercq
op
18 Apr 2018
Vriendelijk dank Jeroen,men is nooit te oud om bij te leren
Reageren
Door
Jeroen Vorstman
op
06 Sep 2016
Wim, bedankt voor je feedback.
Reageren
Door
Wim Martens
op
09 Jun 2016
Concreet en goede instructie. Ik heb het ook zo uitgevoerd. Bij een nieuw nicot raam is het belangrijk dit raampje 3-5 dagen met moerrooster in het volk te hangen om te wennen en de plastic lucht te laten verdwijnen anders legt de moer niet/niet enthousiast.
Het teeltraam hang je in een hopeloos moerloos volk of in een moergoed volk met rooster of roosters op beide zijden van het raampje bevestigd. Bevruchtings volkjes wat meer aandacht geven (3-5 dagen koel wegzetten) en ...... om afvliegen naar elkaar te voorkomen.
Succes
Bas
op 02 Sep 2021Bas
op 24 Aug 2021Vital
op 26 Apr 2019Paul De Clercq
op 03 Jun 2018Jeroen Vorstman
op 06 Jun 2018Erik
op 29 May 2018Jeroen Vorstman
op 30 May 2018Paul De Clercq
op 16 Mar 2018Jeroen Vorstman
op 16 Mar 2018paul de cercq
op 18 Apr 2018Jeroen Vorstman
op 06 Sep 2016Wim Martens
op 09 Jun 2016