Varroavrij bijenparadijs in de Ierse zee: het eiland Man
13 oktober 2016 

Varroavrij bijenparadijs in de Ierse zee: het eiland Man

Het eiland Man is vooral bekend als belastingparadijs en van de TT motorraces. Misschien niet de eerste plaats waar je aan denkt als het over bijen gaat, maar als varroavrij toevluchtsoord voor honingbijen neemt het eiland een bijzondere plaats in. Het eiland Man is namelijk een van de laatste plekken op aarde zonder varroamijten! Ook Europees en Amerikaans vuilbroed komen op het eiland niet voor.

dhoon-glenn-varroavrij-eiland-man

Varroavrij toevluchtsoord voor de zwarte honingbij. Dhoon Glenn, Eiland Man.

Het eiland Man

Het eiland Man ligt in de Ierse zee, tussen Groot-Brittannië en Ierland. Door de beschutte ligging heerst op het eiland een gematigd zeeklimaat met een zacht karakter. Door de zachte winters groeien er ondanks de vrij noordelijke ligging palmen aan de zuidkust! Varroavrij en een mild klimaat maken het eiland tot een bijenparadijs! Het eiland Man heeft een gezonde populatie van 800 bijenvolken.

opening-bibba-conferentie

Roger Patterson opent de 2016 BIBBA conferentie op het eiland Man.

Bijenhouders conferentie

Eind september bezocht ik het eiland Man voor een conferentie van de Bee Improvement and Bee Breeders Association (BIBBA). Drie dagen vol waardevolle lezingen, waarvan ik er zelf ook een mocht geven. Super spannend! En natuurlijk nieuwe imkervrienden gemaakt.

Bekijk deze video en ontdek de inheemse bijen van het eiland Man. Prachtig in beeld gebracht door Philip Chandler auteur van het boek The Barefoot Beekeeper.

Varroavrij verklaard

De bijenhouders en de overheid van het eiland waren zich al vroeg bewust van de risico’s van varroa. Daarom mochten vanaf 1978 alleen nog bijen ingevoerd worden uit Groot-Brittannië en van de Kanaaleilanden, die toen nog varroavrij waren. Sinds maart 1988, 4 jaar voordat men varroa ontdekte in Groot-Brittannië, werd de totale import van bijen verboden. In 2015 kreeg het eiland zelfs de Europese erkenning “ Varroavrij”. Deze Europese certificering was alleen mogelijk na intensief en langdurig monitoren van de 800 bijenkasten op het eiland, verspreid over 300 locaties, en de strikte naleving van het importverbod voor bijen. Een bewonderenswaardige prestatie van de Manx bijenhouders!

Boete

Bijen van buitenaf zullen zeker varroamijten meebrengen en verspreiden over de bijenpopulatie op het eiland. Het bijen houden op het eiland zal dan voor altijd veranderen. Om dat te voorkomen verbieden de wetten van Man en de EU zowel de import van bijen als gebruikte imkermaterialen. De boete voor het overtreden van deze regel is onlangs verhoogd naar £5,000!

Invloed van buitenaf

Hoewel de import van honingbijen sinds lange tijd verboden is kan je nog steeds de genetische invloed zien als gevolg van historische importen van exotische rassen. De oorspronkelijke honingbij van het eiland Man wordt beschouwd als veerkrachtig en makkelijk te hanteren, maar de import van exotische rassen heeft ook agressieve bijen opgeleverd. De uitdaging waar de Manx bijenhouders nu voor staan is de invloed van buitenlandse rassen te elimineren door gerichte selectie.

manx-bijenhouders-website

De invloed van exotische bijenrassen is in het logo van de Manx bijenhouders terug te vinden :-)

Inspirerend initiatief

In februari 2015 lanceerde de Manx bijenhouders federatie een initiatief om de gezondheid en karakteristieken van de inheemse zwarte honingbij te behouden en te verbeteren. De Manx bijenhouders zijn overtuigd dat oorspronkelijke honingbij van het eiland Man meer weerstand heeft tegen ziekten, maar tegelijkertijd ook productief en zachtaardig is. Een inspirerend initiatief.

Wat vind jij van dit initiatief? En denk je dat we dit in België en Nederland ook kunnen bereiken? Plaats hieronder je reactie!

Over de schrijver
Hoi, Ik ben Jeroen Vorstman. Ik werkte onder andere als bijenonderzoeker voor Wageningen University & Research, Agriterra en 8 jaar voor de Nederlandse Bijenhouders Vereniging. 25 jaar geleden begon ik met bijenhouden, maar al gauw groeide mijn hobby uit tot een professionele imkerij met meer dan 100 bijenvolken. In 2015 schreef ik het boek Bijenhouden voor iedereen. In 2022 verscheen alweer de vijfde druk en daar ben ik super trots op. In 2016 startte ik de online Bijenclub en in 2017 de eerste online imkercursus. Als Bijencoach help ik je graag op weg met het starten als imker. Naast imker ben in ecoloog met een bijzondere interesse in sociale insecten. Verder ben ik trotse vader van drie zoons: Guus, Maarten en Joost. En man van mijn prachtige vrouw Dorien.
Mathijs
Door

Mathijs

op 14 Oct 2016

Ze hebben gelukkig ook geen Nosema ceranea wat ik heb gelezen. Erg interssant dat eiland. Gelukkig zijn er ook nog wat andere Schotse eilanden varroavrij. Ik las over een eiland waar ze een brug naartoe hebben gebouwd, zodat het voor de inwoners makkelijkers is om van en naar het eiland te gaan, nu gebruiken de bijen die brug als oriëntatie punt om over het water te vliegen en dat eiland is of was varroa vrij. Kunnen we de lezingen ergens terug zien of lezen?

Jeroen Vorstman
Door

Jeroen Vorstman

op 01 Nov 2016

Hoi Mathijs, De lezingen worden gepubliceerd op de http://bibba.com/articles/" target="_blank" rel="nofollow">site van BIBBA en in hun blad. De lezing die ik heb gegeven over koninginnenteelt (Queen rearing simplified) komt ook in het blad van de British Beekeepers Association (BBKA News). In mijn blog Koninginnentelen" rel="nofollow" target="_blank">https://bijenclub.com/koninginnenteelt/koninginnen-telen-stappenplan/">Koninginnentelen in 5 stappen leg ik ook uit hoe ik het doe.

Arnoud
Door

Arnoud

op 15 Aug 2018

Hallo Jeroen, kan je mij helpen met twee volkjes zwarte bijen voorjaar 2019? Hoe kan ik Anders bekomen? Of kan je mij naam geven van zwarte bijenhouder(s) alvast dank en groet. Imker Arnoud

Reactie plaatsen