In de nieuwe hommelatlas komen alle in Nederlandse sociale hommels aan bod. Hommels zijn grote en felgekleurde insecten en dus gemakkelijk zichtbaar. Ze komen al vroeg na de winter tevoorschijn en zijn vaak de eerste insecten die je in de lente ziet.
Ik denk dat iedereen wel enige sympathie heeft voor hommels: met hun fel gekleurde bontjas lijken het net vliegende pluizebolletjes ;-)
De fraaie, maar zeldzame zandhommel wordt zelfs "Panda van de Nederlandse delta" genoemd!
Aanleiding
Ik ben niet alleen imker, maar ook ecoloog en heb een bijzondere interesse in het leven van sociale insecten. Natuurlijk honingbijen, maar ook in sociale hommels. Nederland is 22 sociale hommelsoorten rijk, maar helaas gaat het met hommels in Nederland niet goed. Zes hommelsoorten zijn zelfs al verdwenen uit Nederland. Van de 22 hommelsoorten die in de hommelatlas worden belicht zijn slechts zeven soorten die algemeen zijn en bijna overal voorkomen. Kennis over het leven van hommels is nodig om praktische oplossingen te vinden en zo hommels beter te kunnen beschermen.
Om meer te weten over het leven van hommels start ik dit jaar (2024) een meerjarig ecologisch onderzoek naar sociale hommels in Nederland. De resultaten daarvan zal ik regelmatig publiceren op de bijenclub. Uiteindelijk worden de resultaten gebundeld in de eerste ecologische atlas van de Nederlandse sociale hommels.
Het ecologisch onderzoek naar hommels doe ik vanuit eigen initiatief en met eigen middelen, maar natuurlijk kan ik niet alles alleen ;-).
Om het onderzoek uit te kunnen voeren heb ik natuurlijk meewerking nodig van terreinbeheerders bijvoorbeeld om hommels te mogen vangen voor het stuifmeelonderzoek. Hierbij worden uiteraard geen hommels gedood!
Btw, de eerste vergunning om hommels te mogen vangen is inmiddels binnen!
Bed & Breakfast
De eerste jaren zal het onderzoek zich hoofdzakelijk richten op het voedselpallet (stuifmeel) van hommels. In de tweede fase van het onderzoek op nestvoorkeur en het vliegbereik.
Ik heb ontzettend veel zin en energie om komende jaren aan dit project te werken. Want juist veldgegevens verzamelen en vertalen naar praktische adviezen is wat ik het liefste doe.
Nu het winter is en de hommelkoninginnen - als doornroosjes - in winterslaap zijn valt er in het veld nog weinig te onderzoeken. Er is gelukkig genoeg om voor te bereiden:
- (Historische) Verspreidingsgegevens in beeld brengen
- Literatuuronderzoek (wat is al onderzocht en bekend?)
- Handleidingen schrijven voor alle werkzaamheden (zoals verzamelen van stuifmeel, preparaten maken, stuifmeelanalyse)
- Vergunningen aanvragen
- Planning maken
- …
Wat staat er allemaal in de Hommelatlas?
Alle verspreidingsgegevens, de gegevens uit het literatuuronderzoek en het veldonderzoek komen samen in een rijk geïllustreerde hommelatlas. Aan de hand van vele foto's neem ik je mee in het bijzondere leven van hommels. In de hommelatlas komt per hommelsoort aan bod:
- drachtplanten (stuifmeel en nectar) gedurende de actieve hommelseizoen
- nestplaatsen
- vliegbereik
- overwinteringsplaatsen
Voor wie maak je de Hommelatlas?
De hommelatlas geeft informatie over het leven van Nederlandse sociale hommelsoorten. Daaruit volgen praktische tips voor terreinbeheerders en tuinliefhebbers. Tips om hommels beter te beschermen bij het beheer en inrichting van natuurgebieden of je tuin.
Wanneer is de Hommelatlas klaar?
De voorjaar- en zomermaanden van 2024, 2025 en 2026 staan in het teken van veldonderzoek. In de herfst en winters verwerk ik alle gegevens en stuifmeelmonsters. Als alles meezit zal ik in 2027 de hommelatlas publiceren. Tot die tijd houd ik je natuurlijk op de hoogte via deze website.
