Varroamijt besmetting herkennen en tips voor een effectieve bestrijding

De Varroamijt (Varroa destructor) is wereldwijd de belangrijkste bedreiging van de Europese honingbij. Varroa wordt gezien als de oorzaak van de wereldwijde bijensterfte. Varroamijten zijn parasieten die zich voeden met bijenbloed. Daarbij brengen ze virussen over. Bijenvolken die niet behandeld worden tegen varroamijten sterven binnen enkele jaren. Ik geef je antwoord op de volgende vragen:

1. Hoe herken je varroamijt besmetting?
2. Hoe verspreid varroa zich?
3. Hoe bestrijd je effectief varroamijten?

De varroamijt

Een varroamijt zie je makkelijk over het hoofd. De ovaalvormige mijt kan zich goed verstoppen tussen de achterlijf segmenten van een honingbij. Door de roodbruine kleur en kleine afmeting (1,5 mm bij 1 mm) vallen de mijten niet op. Het varroamijt vrouwtje stapt in een broedcel en verstopt zich in het larvenvoedsel op de celbodem. Nadat de cel is verzegeld komt de varroamijt tevoorschijn en prikt de bijenlarve aan om zich te voeden met bijenbloed. Na haar eerste bloedmaaltijd legt de mijt haar eieren. Deze bloedzuigende parasiet verzwakt de larve en benadeelt een gewone ontwikkeling. Als de mijtbesmetting ernstig is lopen bijen uit met een kort achterlijf en misvormde vleugels. Zulke bijen hebben een korte levensverwachting en worden uit het bijenvolk verstoten.

Checklist varroamijt besmetting herkennen

• Onderzoek de wasmul op de varroalade op mijten.
• Bij een zware besmetting kan je mijten zien op volwassen bijen, op de raten en in de cellen.
• Varroamijten worden meer aangetrokken door darrenbroed. Darrenbroed kan je daarom goed gebruiken voor de diagnose van varroabesmetting.
• Een plotselinge afname van volwassen bijen kan een indicatie zijn van een zware varroabesmetting.
• Bijen met verkreukelde vleugels, kort achterlijf of andere vervormingen wijzen op een varroabesmetting.
• Een onregelmatig broedpatroon kan ook toegeschreven worden aan varroabesmetting en de bijkomende infecties door virussen, bacteriën en schimmels.

Hoe verspreid een varroamijt zich tussen bijenvolken

Varroamijten klampen zich vast aan volwassen bijen. Als een besmette bij zich vervliegt kan ze mijten verspreiden naar een andere kolonie. Een bij kan ook ongewild gastheer worden als ze honing steelt uit een besmette kolonie. Als een kolonie verzwakt is door varroamijten is het kwetsbaar voor rovende bijen, die de mijten meenemen en verspreiden. Ook darren kunnen mijten van kolonie naar kolonie overbrengen, zelfs over grote afstanden. De verspreiding van varroamijten kan versneld worden door:

• Opstellen van bijenvolken in rijen.
• Reizen met bijen.
• Bijen en broed uitwisselen tussen bijenvolken.

Varroabestrijding: 4 tips

De schade die varroa veroorzaakt kan verwoestend zijn, maar de bijkomende virale en bacteriële infecties zijn vaak de oorzaak van het overlijden van een kolonie. Varroa is een drager van virussen. Stress veroorzaakt door slecht weer en voedseltekort verhogen de gevoeligheid voor virussen en bacteriële infecties. Hoewel er momenteel geen behandelingen bekend zijn tegen virussen bij honingbijen kan je de gevolgen beperken door de mijtpopulatie te bedwingen. Er zijn verschillende strategieën voor een effectieve varroabestrijding:

1. Monitor de infectiegraad van de kolonie. Dit geeft inzicht of de mijtpopulatie toeneemt naar een niveau die schadelijk is voor een kolonie. Het geeft ook inzicht of de gebruikte bestrijdingsmethode effectief is.
2. Gebruik een combinatie van methodes. De meeste effectieve manier om varroa te bestrijden bereik je door een combinatie van oxaalzuur en thymolproducten. Deze werken op verschillende manieren en kunnen op verschillende tijden in het jaar gebruikt worden.
3. Gebruik alleen toegelaten middelen zoals Apiguard, Thymovar en Oxuvar. Deze middelen zijn effectief en veilig voor bij en gebruiker. Volg altijd de instructies van de fabrikant. Verkeerd gebruik kan schade veroorzaken aan een bijenvolk en voor residuen zorgen in honing en bijenwas.
4. Werk met een gecoördineerde aanpak. Maak een behandelplan met andere imkers in de omgeving om herbesmetting te voorkomen.

Resistente varroamijten

Varroamijten zijn resistent geworden voor het mijtdodende middel fluvalinaat zoals in Apistan. De ontwikkeling van resistentie is een biologisch fenomeen, maar het verloop is versneld door slechte imkerpraktijken. Met een geïntegreerd bestrijdingsplan en strikte opvolging van de instructies op toegelaten bestrijdingsmiddelen kan je het risico op het resistente varroamijten verkleinen.

Ook interessant:

• Alle toegelaten varroabestrijdingsmiddelen op een rij
• Varroaresistentie

Vragen? Reactie? Hulp nodig? Ik hoor het graag!

Heb je nog vragen voor mij? Of nog beter heb je iets aan deze tips gehad? Laat dan even een reactie achter, vind ik tof!