Wintersterfte door verhongering voorkomen. Hebben je bijenvolken nog genoeg voer of moet je bijvoeren?

“Hebben mijn bijenvolken nog genoeg voer? Ik probeer het te achterhalen door de bijenkasten even op te lichten om het gewicht te voelen, maar ik kan het gewicht eigenlijk niet beoordelen en het zegt me eigenlijk niets.”

Deze vraag krijg ik veel van beginnende imkers. Ervaren imkers doen veel op gevoel, maar een beginnende imker kan daar nog niet zoveel mee. Daarom geef ik je handvatten om te bepalen of je bijenvolken nog genoeg voer hebben. Zo kan je winterstefte door verhongering voorkomen

Hoeveel voer heeft een bijenvolk nodig?

Een bijenvolk in een spaarkast op twee broedkamers heeft tenminste 16 kg opgeslagen voer nodig om veilig de winter door te komen. Dat zijn ruim zeven broedkamerramen die aan beide zijden volledig gevuld zijn met honing.

Berekening: 3 dm² (30 x 10 cm) raat aan beide zijden verzegeld bevat 1 kg  honing. Een broedkamerraam van een spaarkast heeft een raatoppervlak van ruim 6,7 dm² (340 x 198 mm). Een vol broedkamerraam, aan beide zijden verzegeld, kan 2,2 kg voer bevatten. 16 kg/2,2 kg = 7,2 ramen gevuld met voer.

Een bijenvolk op broedkamers heeft tenminste 10 kg opgeslagen wintervoorraad nodig. Dat zijn 5 broedkamerramen aan beide zijden gevuld met honing.

Voedselverbruik in de winter

Het meeste voer verbruikt een bijenvolk als de temperatuur oploopt aan het eind van de winter en het begin van de lente. Het bijenvolk groeit en het voedselverbruik stijgt. Wanneer de weersomstandigheden het toelaten, kan een bijenvolk in maart en april een deel van zijn voedselbehoefte aanvullen uit de eerste bloemen. Maar als het slecht weer is kan je daar niet op vertrouwen. Het is beter als je bijenvolken in het voorjaar nog voldoende voedselvoorraden hebben. Een bijenvolk moet in februari nog zwaar aanvoelen. Maar hoe weet je of het volk ook zwaar genoeg is? Met andere woorden: hebben je bijenvolken nog genoeg voer?

Voor het voedselverbruik van een bijenvolk in de winter kan je de volgende vuistregel hanteren:

• In september en oktober (na het inwinteren) verbruikt een bijenvolk 3 tot 6 kg voer.
• In november, december en januari verbruikt een volk ongeveer 1 kg voer per maand.
• In februari, wanneer de broedaanzet van start is gegaan, is het voedselverbruik 2 kg.
• In maart en april verbruikt een bijenvolk 3 tot 5 kg per maand.

Als je je bijenvolken met genoeg voer hebt ingewinterd, hoef je meestal geen zorgen te maken. Maar als een volk ongemerkt berooft is van haar voorraden kan het kritiek worden. Ook verbruikt een bijenvolk meer voedsel bij hoge wintertemperaturen. Daarom moet je de bijenkasten aan het eind van de winter wegen om inzicht te krijgen in de voorraden en bijvoeren met suikerdeeg (voerdeeg) als het nodig is.

hebben je bijenvolken nog genoeg voer?

Een ervaren imker schat het gewicht op gevoel door een kast op te lichten. Heb je nog geen ervaring, of wil je meer zekerheid, dan moet je wegen. Eerst moet je weten wat een bijenkast met uitgebouwde ramen en bijen weegt.

Rekenvoorbeeld:

• Een spaarkast (red cedar) met een broedkamer en raampjes weegt 12,5 kg.
• Een wintertros van 15.000 bijen weegt 1,5 kg.

Bij elkaar opgeteld weegt een complete bijenkast zonder voedselvoorraad, maar met bijen 14 kg.

Hoe weeg je de voedselvoorraad in een bijenkast?

Om de voedselvoorraad in een bijenkast te wegen gebruik je een weeghaak. Til met de weeghaak de kast aan de achterzijde op en lees het gewicht af. Doe het zelfde met de voorkant. Tel beide gewichten bij elkaar op. Nu heb je het totaal gewicht van de bijenkast. Breng het gewicht van een complete bijenkast (in het rekenvoorbeeld: 14 kg) in mindering op het resultaat. De uitkomst is de voorraad die nog in het bijenvolk aanwezig is.

Misschien vind je dit omslachtig, maar je krijgt zo wel een goed beeld van de voedseltoestand van je volken. Je kan ook de kasten oplichten en een inschatting maken en pas daarna het gewicht wegen met een weeghaak. Zo leer je het gewicht te schatten. Op den duur kan je als een ervaren imker de voedselvoorraad in een bijenkast op gevoel inschatten.

Hoe bepaal jij of je bijenvolken genoeg voer hebben? Laat een reactie achter, vind ik leuk.

Ook interessant:
– Bijvoeren: 5 tips om te voorkomen dat je bijenvolken verhongeren.

PS. Moet je bijvoeren? Suikerdeeg kopen doe je bij imkerwinkel.nl >>