Help wilde bijen met deze 7 tips

07 juni 2016

Help de wilde bijen overleven. De afgelopen jaren is de bijenpopulatie flink afgenomen. Dan hebben we het niet zozeer over de honingbijen. Die hebben weer hele andere problemen. Honingbijen leven in Nederland niet in het wild. Ze worden verzorgd door de imker en hebben vooral last van parasieten, zoals de varroamijt. Die kan hele bijenvolkeren uitmoorden.

Maar desondanks gaat het aantal honingbijen in Nederland niet achteruit. Het zijn vooral de wilde bijen waar we ons zorgen om moeten maken. Hun aantallen nemen af. Waarom dit gebeurt is nog niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk spelen er meerdere factoren een rol, zoals het afnemen van de biodiversiteit, het gebruik van pesticiden en bijenziekten.

We kunnen allemaal de wilde bij helpen om te overleven. Want wat is nu een tuin zonder vriendelijk gonzende bijtjes? Dat willen we toch niet? Met deze 7 tips help je de wilde bij!

Tip 1. Help de wilde bij met drachtplanten in je tuin

Drachtplanten zijn planten waarvan bijen de nectar en/of het stuifmeel kunnen bereiken. Ofwel bijvriendelijke bloemen. Niet alle bloemen zijn automatisch drachtplanten. Bijen houden vooral van enkelbladige bloemen. De vele doorgekweekte soorten zijn voor bijen niet bruikbaar. Ze kunnen door de vele rijen blaadjes niet bij het stuifmeel komen.

Bijen hebben, net als wij, gevarieerd en doorlopend voedsel nodig. Vanaf het vroege voorjaar tot de late herfst hebben bijen drachtplanten nodig om in leven te blijven.

Wil je het hele jaar door bloemen in je tuin, waar bijen ook van houden? Lees dan onze blog: “Onweerstaanbare bloemen voor bijen, met handige kalender”

Tip 2. Gebruik geen bestrijdingsmiddelen

Luizen, onkruid, schimmels en groen uitgeslagen tegels, overal zijn bestrijdingsmiddelen voor te krijgen. De ene nog sterker, en giftiger, dan de andere. Bij het behandelen van planten met deze middelen komen bijen hiermee in aanraking. Ook veel planten in tuincentra blijken boordevol bestrijdingsmiddelen te zitten.

Vooral neonicotinoïden zijn zeer giftig voor bijen. Dit insectenbestrijdingsmiddel werkt systemisch. Dat wil zeggen dat zaden in deze insecticide worden gedoopt, waarna het tijdens de groei door de hele plant verspreid wordt. Deze stof is zeer schadelijk voor bijen. Bij een test op honingbijen werd aangetoond dat bijen die blootgesteld werden aan deze stof de weg terug naar hun korf niet meer konden vinden. Ze konden het voedsel niet meer terugbrengen naar de korf en stierven.

Zorg in plaats daarvan voor natuurlijke vijanden van ongedierte, onkruid en schimmels. Die nemen de rol van de chemische bestrijdingsmiddelen over, zoals de natuur het bedoeld heeft.
Maak je tuin aantrekkelijk voor vogels, spinnen, lieveheersbeestjes, egels en slakken dan heb je geen bestrijdingsmiddelen meer nodig.

Tip 3. Onkruid bestaat niet

Onkruid is een plantje dat groeit op een plek waar wij het niet willen zien. Maar juist deze wilde planten en bloemen zijn uitstekend voedsel voor bijen. Paardenbloemen zijn in het vroege voorjaar vaak de enige bron van voedsel voor insecten.

Vroeger groeide er op het akkerland en weilanden volop wilde planten, Door de intensieve landbouw wordt elke vierkante meter optimaal gebruikt. Hierdoor verdwijnen deze belangrijke drachtplanten steeds meer.

Dus laat je onkruid eens lekker staan. Er komen vaak de mooiste bloemen in. En het belang van bloeiende planten is voor bijen en hommels groot.

Tip 4. Vermijd strak gemaaide grasvelden

Een strak gemaaid gazon staat schitterend, maar het is als een woestijn voor bijen. Een gazon wordt 1 keer per week gemaaid. Hierdoor krijgen kruiden in het gazon niet de kans om te bloeien. Als je minder maait kunnen kruiden tot bloei komen.

Tip 5. Stimuleer een bijvriendelijke omgeving

Bijen hebben voedsel (nectar en stuifmeel) en een nestelplaats nodig om te overleven. Natuurlijk kun je ze deze basisbehoefte bieden in je eigen tuin. Nog beter is het als de bijen op veel meer plekken terecht kunnen.
Heb je niet zo’n grote tuin? Vraag de buren om mee te doen. Samen kunnen jullie een oase maken voor bijen. De meeste bijen vliegen niet zover. Zorg dus dat hun basisbehoefte op enkele tientallen meters van elkaar te vinden zijn.

Steeds meer gemeenten gebruiken de kilometers berm om bijvriendelijke stroken te maken. Er wordt minder gemaaid, zodat bloemen de tijd krijgen om tot bloei te komen.
Stroken ongebruikt land langs akkers wordt ingezaaid met bijvriendelijk bloemenmix om bijen, hommels en vlinders van voedsel te voorzien.

Is je gemeente nog niet zo bijvriendelijk bezig? Kijk of je in de wijk bloemrijke plekken aan kunt leggen en ga in gesprek met de gemeente over bijvriendelijk beheer van de buitenruimte.

Tip 6. Maak kennis met de bij

Veel mensen zijn onterecht bang voor bijen. Ze worden verward met de agressieve wesp, waar we in de zomermaanden zoveel last van hebben, als we lekker een ijsje willen eten op het terras.
Door je te verdiepen in bijen zul je ze beter gaan begrijpen. Je komt erachter dat bijen helemaal niet gevaarlijk zijn. Ze zijn eigenlijk heel vredelievend en zullen niet zomaar mensen aanvallen.

Maak daarom zelf kennis met de bij en leer ook je kinderen wat deze nuttige beestjes doen.

Tip 7. Word imker, voor een dag

Het zorgen voor een bijenvolk brengt je dichter bij de natuur. Je leert begrijpen wat bijen nodig hebben en hoe je een goede leefomgeving maakt voor honingbijen, solitaire bijen en insecten in het algemeen.

Leer imker worden en installeer een bijenkast in de tuin of op je dak. Gaat dat je net iets te ver, of twijfel je of imker worden iets voor je is? Lees dan in ieder geval het inspirerende boek “Een jaar uit het leven van een bijenvolk” van Jeroen Vorstman.
Hierin lees je alles over het leven van de bij en hun cruciale rol in de natuur.

Al gelezen?

Heb je deze artikelen al gelezen?